SEO’ya okunabilirlik etkisini anlatmadan önce SEO ve okunabilirliliğin ne olduğunu bilmemiz gerekmektedir.
İnternet tarayıcılarında, yazdığımız bir konu ile ilgili yapılan aramada üst sıralara yerleşebilmesi için bazı faktörler vardır. Bunlara örnek olarak; site trafiği, sosyal ağ paylaşımları, gelen bağlantılar, etki alanınızın yaş aralığı, HTML kodunuzun kalitesi… gibi faktörlerdir. Okunabilirlilik skoru ile yazdığınız yazının karmaşıklık seviyesini ölçebilirsiniz ve unutmayınız ki karmaşık olmayan yazılar sıralama da daha üsttedir.
SEO Nedir?
Kısaca anlatmak gerekirse, “Search Engine Optimization / Arama Motoru Optimizasyonu”dur. Adından da anlaşılacağı gibi arama motorlarının web sitelerimizin daha kolay anlayabilmesi içindir. Arama motorlarının sitemizin taramasını kolaylaştırmak için sitemizin altyapısını, dizaynını ve içeriğini arama motorlarına uyacak şekilde optimize eder. Bu sayede arama sonuçlarında sıralamamız yükselir. Ayrıntı için lütfen SEO Nedir? yazımıza bakınız.
Okunabilirlik Nedir?
Bir metine iyi diyebilmemiz için okunabilirliliği de iyi olmalıdır. Bir metinin okuyucu tarafından anlaşılır olması için okunabilir olması gerekmektedir. Zor okunan metinler zor anlaşılır ve sıkıcı olur bu nedenle okuyucunun konsantrasyonu ve dikkati dağılır ve o metin anlaşılırlığını kaybeder. Bu nedenle kolay okunan metinlerin anlaşılırlığı daha yüksektir. Bu durum etkileyen en önemli faktörler ise kelimelerin ve cümlelerin uzunluğudur. Ayrıca metnin hitap ettiği kitlelerin yaş gurubu unutulmamalıdır. Metnin hangi eğitim seviyesindeki kişiler tarafından okunabileceği, okunabilirlik indeksi ile anlaşılmaktadır.
Peki Bu Okunabilirliği Neler Etkilemektedir?
Okunalılıkta;
- Satır aralığı
- Font
- Hizalamalar
- Punto
- Sütun genişliği
- Metin rengi
Okunabilirlik de;
- Cümle ve kelimelerin uzunluğu
- Tamlamalar
- Okuma anında sürekliliği kesen kelimeler
- Tekrar etmeyen kelimeler
- Birleşik ve basit kelimelerin kullandım sıklığı
- Kullanılan temel cümleler ve yan cümlelerin sıklığı
- Zor kelimeler (bu kelimeler üç heceden fazladır)
- Farklı kelimeler ile tekrar edilen kelimelerin oranı
- Metnin yazıldığı dil için en çok kullanılan kelimeler
- Yabancı kökenli kelimeler
Peki Okunabilirlik İçin Hangi Formüller Vardır?
- Flesch-Kincaid; formülü Rudolf Flesch ve Peter Kincaid tarafından geliştirilmiştir. En yaygın kullanılan formüldür. İki değişkene sahip bu formülde, her yüz sözcükteki cümle ve hece sayısına göre tanımlanır. 100 ile 0 arasında skor belirlenir ve 100 en iyi okunabilirlik skorudur. Okunabilirlik düştükçe skorda düşer.
- Gunning Fog; ölçümü geliştiricisinin adını almıştır. Ölçümün 0,4 olan sabit bir değeri vardır. İki değişken kullanılmaktadır. İlk değişken; cümlelerde kullanılan ortalama kelime sayısıdır. İkinci değişken ise; üç hece ve üç hece üzerinde kullanılan kelime sayısıdır. Hesaplama sonucu puan 10’un üzerine çıktıkça zorluk artar. Türkçe’deki hece ortalamaları ile çok uyumlu değildir ancak kullanılabilinir.
- Ateşman; Ender Ateşman tarafından geliştirilmiştir. Türkçe için uyarlanmıştır. Flesch-Kincaid formülü ile benzerlik göstermektedir. Yine 100-0 arası bir skor ile 100’e yakınlığı sayesinde okunurluluk seviyesi anlaşılır. Türkçe masallar üzerinde denenmiştir. İlkokul beşinci sınıfa kadar olan masallarda 84 puan verirken, ortaokul düzeyindeki masallar için ise 78 vermiştir. Bu da eğitim seviyesi arttıkça metinlerin okunabilirliği düştüğünü bizlere göstermektedir.
İlginizi çekebilecek diğer yazılarımız: SEO Nedir?, Black Hat SEO Nedir?